Zapraszamy na seminarium o prehistorycznych ssakach i ptakach
Instytut Biologii i Europejskie Centrum Paleontologii Uniwersytetu Opolskiego zapraszają na otwarte seminarium popularno-naukowe o prehistorycznych ssakach i ptakach.
Seminarium odbędzie się w dniu 23 listopada 2024 (sobota) o godzinie 11.00 w Auli A budynku przy ul. Oleskiej 48.
W trakcie seminarium referaty wygłoszą Dr Eric W.A. Mulder i Dr John W.M. Jagt z Muzeum Historii Naturalnej w Maastricht oraz Dick Mol z Muzeum Historii Naturalnej w Rotterdamie.
Publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr. Jakuba Kowalskiego
Dnia 20 listopada 2024 roku o godzinie 12.00 w Auli A w budynku Uniwersytetu Opolskiego przy ulicy Oleskiej 48 w Opolu odbędzie się publiczna obrona rozprawy doktorskiej Pana mgr. Jakuba Kowalskiego.
Tytuł rozprawy doktorskiej:
Niewielkie zauropsydy ze stanowiska dokumentacyjnego „Trias” (województwo opolskie)
Promotor: dr hab. Adam Bodzioch, prof. UO
Promotor pomocniczy: dr Mateusz Antczak
Z rozprawą doktorską i recenzjami można zapoznać się na stronie internetowej Rady Naukowej Uniwersytetu Opolskiego: http://awanse.uni.opole.pl.
Pełna treść zawiadomienia o publicznej obronie rozprawy doktorskiej >>
Nasza Kadra się szkoli!
W dniach 20-22 września 2024 r. w Stacji Górskiej Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Ochotnicy Górnej, dr hab. Małgorzata Rajfur, prof. UO i dr inż. Paweł Świsłowski brali udział w kursie „Porosty – warsztaty terenowe”. Kurs obejmował tematy dotyczące m.in. zróżnicowania morfologicznego i ekologicznego porostów występujących w Polsce, znaczenia porostów w przyrodzie i ich wykorzystania przez człowieka czy zasad identyfikacji porostów za pomocą kluczy. Nabyta wiedza i umiejętności wspomogą proces dydaktyczny na tematycznie powiązanych zajęciach. Poniżej galeria zdjęć.
Wyprawa badawcza botaników Instytutu Biologii do Tunezji
W dniach 03.09.2024 – 11.09.2024 odbyła się wyprawa badawcza do Tunezji, w której uczestniczyli pracownicy Katedry Botaniki i Monitoringu Biologicznego IB – dr hab. Sylwia Nowak, prof. UO i dr hab. Vítězslav Plášek, prof. UO. W ekspedycji brali również udział dr hab. Grzegorz Kusza, prof. UO oraz pracownicy z innych polskich jednostek naukowych: prof. dr hab. Arkadiusz Nowak (Ogród Botaniczny CZRB w Powsinie, UWr) i dr Marcin Kotowski (Ogród Botaniczny CZRB w Powsinie).
Wyprawa miała na celu eksplorację stanu zachowania zbiorowisk segetalnych nawadnianych poletek z różnymi uprawami zbóż oraz zbiór mszaków epifitycznych z rodziny Orthotrichaceae. Podczas wyjazdu zebrano materiał roślinny z agrocenoz, m.in. w okolicy Kairuan, Nefza czy Badża. Okazy zebranych chwastów zostaną złożone w zielniku OPUN. Badania siedlisk antropogenicznych i segetalnych są częścią realizowanego od lat programu badań różnorodności roślin polnych pól ryżowych na świecie. Dokonano także zbioru epifitycznych mchów z rodzaju Orthotrichum, głównie z obszaru Wschodniego Atlasu i okolicy miasta Nefza.
Dr hab. Małgorzata Rajfur, prof. UO gościem Salonu Opolskiej Nauki
W dniu 13 sierpnia 2024 roku, w Centrum Aktywizacji Społecznej w Opolu, gościem kolejnego spotkania z cyklu: Salon Opolskiej Nauki była Dr hab. Małgorzata Rajfur prof. UO.
Podczas prezentacji pt.: Co jest w powietrzu? Dr hab. Małgorzata Rajfur, prof. UO omówiła biologiczne metody oceny zanieczyszczenia powietrza m.in pierwiastkami pochodzącymi z dymu tytoniowego, świec zapachowych i sztucznych ogni. Zostały zaprezentowane wybrane gatunki mchów, które można wykorzystywać w biomonitoringu powietrza. Przedstawione zostały również wyniki wieloletnich badań nad możliwościami wykorzystania organizmów żywych w ocenie zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi. Zaprezentowane zostały także wyniki analiz ludzkich włosów w kontekście zanieczyszczenia organizmu człowieka wybranymi pierwiastkami.
Podczas wykładu, połączonego również z częścią pokazową- zostały zaprezentowane wybrane gatunki mchów, metody ich ekspozycji oraz przedstawiono demonstracyjnie, z wykorzystaniem czujnika jakości powietrza, co znajduje się w powietrzu w pomieszczeniu zamkniętych.
Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem. Liczba przybyłych osób przekroczyła dotychczasowe możliwości sali.
Relacja wideo lokalnych mediów Ekovision TV (od 5:06) i zdjęcia >>
Galeria zdjęć >>
Jak Ozimek zdobywał świat – adaptacje do szybowania widoczne w przekrojach histologicznych
Krasiejów od dawna sławny jest z wielu odkryć paleontologicznych. Ozimek volans jest jednym z najbardziej tajemniczych przedstawicieli późnotriasowej fauny z Krasiejowa. Jego pozycja w drzewie rodowym (filogenetycznym) jest jednak niejasna. Na podstawie wydłużenia kręgów szyjnych jest on najprawdopodobniej blisko spokrewniony z rodziną Tanystrophoidae. Jednak jego wydłużone kończyny i proponowane zdolności szybowania sprawiają, że Ozimek jest bardziej podobny do pterozaurów.
Najnowsze badania paleohistologiczne dotyczące gatunku Ozimek volans, które ukazały się na łamach międzynarodowego czasopisma Palaeontology a ich współautorem jest dr Elżbieta Teschner próbują odpowiedzieć na pytanie: czy Ozimek był w stanie szybować, a może nawet latać?
Paleohistologia to nauka badająca zachowane struktury tkankowe wymarłych organizmów, ponadto wskazuje m.in. ile lat miał dany osobnik, czy chorował, a przede wszystkim jaki tryb życia stosował: wodny, lądowy a może latał?
Celem badania histologicznego nad kościami długimi Ozimka było zbadanie czy wydłużone kończyny wykazują histologiczne adaptacje do latania.
Udokumentowano, że zwierzę to rosło w bardzo specyficzny sposób. W obu kościach, podobnie jak u aktywnie latających gatunków, widoczna jest duża jama szpikowa i cienkie ściany. Nowością jest struktura ściany, kość zbudowana jest z tkanki blaszkowatej, z rzadko obecnymi prostymi kanałami naczyniowymi. Tkanka blaszkowata odkłada się wprawdzie bardzo wolno, przez co jest bardzo zwarta i odporna na naprężenia.
Kończyny Ozimka, na poziomie histologicznym, są bardziej podobne do kości małych nietoperzy, ze zwartą strukturą, niskim lub umiarkowanym unaczynieniem i powolną przebudową, niż do ptaków i pterozaurów z silnie unaczynionymi tkanką o splocie włóknisto-blaszkowatym. Prawdopodobnie nietoperze, podobnie jak Ozimek, rosły zbyt wolno, by uformować kość typowo dla latających przedstawicieli, ale zwarta, słabo unaczyniona kora kości mogła być dobrze przystosowana do przenoszenia dużych obciążeń przy jednoczesnym ograniczeniu masy. W takim przypadku dobrze uporządkowane włókna kolagenowe w kolejnych blaszkach wydają się być kluczową adaptacją do lepszego rozkładu naprężenia generowanego podczas szybowania.
Archiwum aktualności >>
Lista zagadnień na egzamin dyplomowy
Katedra Bioinformatyki i Biologii Molekularnej
Katedra Botaniki i Monitoringu Biologicznego
Katedra Paleobiologii
Katedra Ekologii i Biosystematyki
Lokalizacja Instytutu Biologii UO